Systemische Coaching : nut of noodzaak

Bedragen kan ik niet noemen. Maar op basis van mijn eigen verleden en dat wat ik in mijn omgeving zie, gaat veel geld om in het coachen en begeleiden van mensen. Erg veel geld. Over het algemeen is coaching gericht op één bepaald onderwerp. De loopbaan. Het beter kunnen communiceren. Met klanten. Met collega’s. Met je baas. Of je kwetsbaarder op durven te stellen. Of beter kunnen verkopen. Noem maar op.

Wat mij betreft bestaan er twee soorten coaching. Eén gericht op het veranderen van bepaalde aspecten van iemands gedrag, houding of manier van werken. En één gericht op de mens zelf.

De eerste variant – die ik functionele coaching noem – kan erg succesvol zijn. Doordat mensen tips krijgen hoe zich beter te verkopen of hoe zij beter hun omgeving tevreden kunnen stellen. Of doordat zij een aantal trucs aangeleerd krijgen die – bij goede uitvoering – bijdragen tot een succesvoller functioneren. Allemaal niets mis mee.

De tweede variant noem ik mensgerichte coaching. Mensgerichte coaching is – het zal je niet verbazen – gericht op de mens. Wat wil die mens? En dan niet : wat wil de omgeving van die mens. Wat wil die mens intrinsiek! Wat wil die mens van het leven? En wat wil het leven van die mens? Wat kan die mens? Wat doet die mens ?

Het antwoord op de vraag ‘Wat maakt nu dat iemand gecoacht wil worden? ‘ is erg belangrijk. Is het de omgeving, die vindt dat iemand gecoacht moet worden? Of wil die mens dat écht zelf? Helaas is het eerste vaak het geval. En dan kan het nooit verder komen dan functionele coaching.

Wat is mensgerichte coaching?

Voor mij is maar één soort coaching écht helpend en dat is mensgerichte coaching. Het is ook de enige manier die kan leiden tot blijvende verandering. Dit komt omdat elke verandering, die niet door een mensgerichte benadering gedragen wordt, slechts van tijdelijke aard is. Want zodra de omgevingsfactoren zich terugtrekken, verdwijnt de bereidheid tot verandering. En dan is alle moeite voor niets geweest. Nou ja, voor niets….ik schreef al dat er veel geld in coaching omgaat…. Maar het is maar zeer de vraag hoe nuttig dit geld in deze gevallen besteed is.

Het systemisch gedachtegoed stelt systemen én de mens in die systemen centraal. Inzicht in dit gedachtegoed is dan ook essentieel om succesvol mensen te begeleiden. Want systemische coaching richt zich op de mens. Op de mens onder de functionaris. Het is immers de mens die bepaalt hoe een functionaris zich gedraagt. Als je je op de mens richt, besteed je dus als vanzelfsprekend aandacht aan de functionaris.

Houvast door mensgerichte coaching

Bijzonder hierbij is dat mensgerichte coaching over het algemeen goedkoper is dan functionele coaching. Dat is op zijn minst opmerkelijk te noemen. Iets met een groter en blijvender effect is goedkoper dan iets met een effect van kortere duur. Voor mij is dit wel verklaarbaar. Functionele coaching omgeeft zich vaak met een waas van wetenschappelijkheid en bewezen effecten. En de meeste mensen hebben een houvast nodig. Iets wat te pakken is, zoals wetenschappelijk bewijs. Bijkomend opvallend fenomeen is dat veel mensen denken dat iets dat duur is, ook vanzelfsprekend beter is. Maar helaas…dat is niet bewezen…..

Tot slot. Iedereen met inzicht in het systemisch gedachtegoed komt zelf beter en rustiger in het leven te staan. En gaat zichzelf en de wereld om zich heen anders bekijken. Waardoor zaken duidelijker worden. En waardoor helder wordt waar het wel of niet nuttig is energie in te steken. Lijkt mij een mooie en dienende basis voor iedereen die in welke vorm dan ook een ander wil begeleiden.