Winterdepressie
Wat is een depressie?
Er is veel gezegd en geschreven over depressies. Én over winterdepressies. Ook over de vraag wat een depressie is lopen de meningen nogal uiteen. Zoals dat bij elke diagnose het geval is. Overeenstemming bestaat over het algemeen wel over het feit dat een aantal signalen wijzen op een depressie. Een somber gevoel of stemming dat zo’n beetje de hele dag en dan ook nog elke dag aanwezig is. Niet verklaarbaar gewichtsverlies of juist niet te duiden gewichtstoename. En prikkelbaarheid. Minder activiteit of minder plezier aan activiteit. Slaapklachten. Gejaagdheid of juist geremdheid. Concentratieverlies, wanhoop. Kortom een hele waslijst van signalen.
Dat is mooi. Fijn te weten wat de signalen van een depressie zijn. Een mooi begin. Een start. Maar een depressie is, zoals elke ziekte, een gevolg. Ik gebruik het woord ziekte liever niet. Voor mij gaat het om een verstoring. Er is iets aan de hand dat een mens uit balans brengt. En daar is een oorzaak, een bron voor. Als iemand uit balans raakt, komen er signalen. Vermoeidheid, lusteloosheid, energieloos… depressiviteit. Alleen de signalen, de gevolgen dus, aanpakken werkt niet. Althans niet langdurig en duurzaam. De oorzaak blijft immers bestaan.
Wat dan?
Simpel. Op zoek gaan naar de oorzaak.
De oorzaak is altijd te vinden in een mens zelf. ALTIJD. Om hier gevoel bij te krijgen, is het wel nodig dat elk mens gezien wordt als méér dan alleen een lichaam en een verstand. Er is meer. Een ongrijpbaar en onbegrijpbaar derde deel. Ik noem dat de ziel. Dit deel wordt in onze maatschappij niet herkend en zeker niet erkend. Het is niet te begrijpen en niet te bewijzen. En dat zijn vaak eisen om er te mogen zijn. Iets dat niet bewijsbaar is, bestaat niet en mag er niet zijn. Een aardig verstandelijk standpunt. En ja, het bestaan van een ziel is niet bewijsbaar. Moet dat dan? Het zou zomaar kunnen zijn dat het grootste deel van het leven niet bewijsbaar is. Daarbij komt dat het evenmin bewijsbaar is dat een ziel níet bestaat.
Verstoringen
Zoals gezegd is een (winter)depressie een gevolg van verstoringen. Dan is het wel raadzaam om er achter te komen waar de verstoringen ontstaan en waar ze zich bevinden. Ook dit is eigenlijk weer simpel. Een verstoring ontstaat altijd als één of meerdere uitgangspunten van het systemisch werken, uit balans zijn. Wellicht denk je nu : “uitgangspunten van wát ?”
Ik leg het beknopt uit.
Daar waar twee of meer mensen bij elkaar zijn, is sprake van een systeem of een groep. En in ELKE groep gelden een aantal uitgangspunten. Deze zijn niet zichtbaar, maar spelen altijd een rol. Dag en nacht en of je het nu leuk vindt of niet. Het werkt zoals de zwaartekracht. Die is er ook altijd. Je ziet de zwaartekracht niet. De gevolgen wel! Zo is het bij de systemische uitgangspunten ook. Je ziet ze niet, maar de gevolgen zijn duidelijk waarneembaar. Zomaar wat voorbeelden van gevolgen: lusteloosheid, energieloos, somberheid etc. etc.
Dé oplossing
Is dus simpel. Ga op zoek naar de bron van de verstoring. En die zit zoals gezegd altijd in het uit balans raken van systemische uitgangspunten.
Een structurele aanpak kan dus alléén als de zoektocht naar de bron gestart wordt. Is dat moeilijk? Nee. Het is dan wel nodig eerst inzicht op te doen in die uitgangspunten. Op basis daarvan is élke weg te lopen. Dat inzicht opdoen hoeft geen jaren te duren. In 8 weken doe je voldoende inzicht op in deze uitgangspunten én in wat je kunt doen bij een verstoring die zich op welke manier dan ook uit.
Een must voor iedereen die andere mensen begeleidt. Om maar een paar beroepsgroepen te noemen: artsen, praktijkondersteuners, psychologen, psychiaters, verpleegkundigen, verzorgenden, mantelzorgers. Maar ook iedereen in het onderwijsveld, managers, HRM – functionarissen. Kortom : iedereen die met mensen werkt.
De natuur
Nog wat over een winterdepressie.
De natuur kent seizoenen. Elk seizoen heeft een andere functie. Zaaien, oogsten, groei, bloei, afbraak, rust en gereedmaken voor een volgend seizoen. Een volgende stap.
In de natuur is de winter een periode van rust. Van langzame opbouw van nieuwe energie voor het komende groei- en bloeiseizoen. Elk levend wezen is in de winter minder actief. Sommigen trekken zich zelfs terug in een winterslaap.
Mensen niet. Mensen moeten het hele jaar volle bak presteren en actief zijn. In elk seizoen moet een mens even energierijk zijn. Dit zou zomaar een strijd met de natuur(wetten) kunnen zijn. En het slechte nieuws is dat wij mensen het niet van de natuur kunnen winnen. Nooit. Stoppen met het op deze manier tegen de natuur strijden, is een mooi begin.
Hoe je dat kunt doen?
Gewoon je neerleggen bij het feit dat het winter is. En je activiteit en je prestatieniveau daarop aanpassen. Wat de omgeving ook van je verlangt. Dat helpt je gegarandeerd.
En als iedereen gaat stoppen met de ongelijke strijd tussen mens en natuur en energie gaat stoppen in het omgaan met de systemische uitgangspunten, gaat de wereld er rustiger, vreedzamer en liefdevoller uitzien. Dikke kans dat dan het op zoek gaan naar systemisch verstoringen veel minder vaak nodig zal zijn. Geweldig toch?