Gevolgen van vuurwerk
In bijgaand artikel wordt uitgebreid geschreven over de gevolgen van vuurwerk voor onze gezondheid en het milieu. Samengevat komt het er op neer dat het maar zeer de vraag is of het een goede manier is om een nieuw jaar in te luiden.
De oorsprong
In een ver en grijs verleden, zijn mensen gestart met het afsteken van vuurwerk. Dit uit angst voor kwade geesten die het slecht met mensen voor zouden hebben. De kans dat deze met oud en nieuw opdoken, werd zeer groot geacht. Om die reden maakten mensen van oudsher rondom de jaarwisseling een hoop herrie. Dan zouden die geesten wel het hazenpad kiezen. Na de uitvinding van het vuurwerk werd herrie maken een stuk gemakkelijker.
Een systemische kijk op vuurwerk
Als je de uitgangspunten van het systemisch werken op het huidige gebruik van vuurwerk legt, ga je als vanzelf op een heel andere manier naar vuurwerk kijken. Zoals dat vaak het geval is als je systemisch naar een onderwerp kijkt.
Geven en nemen
Het systemische uitgangspunt ‘geven & nemen’ gaat er vanuit dat er een dynamische balans tussen die twee dient te zijn. Soms wordt gegeven, soms genomen. Dit heeft een mooie uitwisseling en fijne interactie tussen mensen tot gevolg. Dus niet alleen maar geven of niet alleen maar nemen. Je kunt alleen op een juiste manier geven als je iets te geven hebt én als je nagegaan bent of de ander wilt nemen. Met een juiste manier bedoel ik dat er geen problemen ontstaan door het geven.
Veel mensen kopen vuurwerk en steken dat af. Buiten. Daarmee geven zij de omgeving herrie, stank, fel licht, luchtvervuiling en alles wat daarbij hoort. Ik heb niet de indruk dat welke vuurwerk afsteker dan ook in de omgeving nagaat of andere mensen dit allemaal wel willen nemen. Het wordt als een recht gezien om vuurwerk af te steken. Daarbij komt dat niet alleen mensen de gevolgen van vuurwerk ondervinden. Ook de natuur, dieren en planten ondervinden de gevolgen. Ik begrijp dat het lastig is aan de natuur te vragen of zij de vuurwerkoverlast wil nemen. Maar het is niet zo moeilijk aan de reactie van de natuur af te lezen dat dit gedoe allemaal niet wenselijk is. Dat het niet genomen wil worden. Dieren raken niet voor niets in paniek. Het lijkt er dus erg op dat de natuur dit ‘feestelijk menselijk gebeuren’ niet wil nemen.
Alleen al op basis van bovenstaande is het afsteken van vuurwerk dus onjuist.
Rangorde
Rangorde gaat over de rol die iemand in een systeem heeft. Het gaat niet over belangrijker zijn of meer macht hebben. Het gaat om wie het beste thuis is in een bepaald onderwerp of materie en op basis daarvan bereid is andere mensen een stap verder op weg wil helpen bij dit onderwerp. In het leven gaat het nooit enkel en alleen over één onderwerp. Mensen die vuurwerk afsteken, vinden vuurwerk het enige onderwerp dat er is. Zij richten zich volledig op dat ene onderwerp. En maken zich niet druk over andere onderwerpen. De mensen die tegen vuurwerk zijn, hanteren op hetzelfde moment heel andere onderwerpen. Bijvoorbeeld rust, stilte, muziek of gezelligheid. Vuurwerk afstekers houden weinig tot geen rekening met het feit dat de realiteit is dat er wel degelijk andere onderwerpen zijn dan alleen vuurwerk. Zij steken gewoonweg vuurwerk af. Omdat rangorde vereist dat alle onderwerpen gerespecteerd worden, is vuurwerk afsteken zonder rekening te houden met andere onderwerpen dan ook vanuit ‘rangorde’ gezien onjuist. Temeer omdat het bij vuurwerk afsteken zo is, dat je je er niet aan kunt onttrekken.
Rondom het onderwerp rangorde speelt bij vuurwerk nog meer. Hoogste in rangorde rondom het wel of niet mogen afsteken van vuurwerk, is de wetgever. Die heeft bepaald dat er bepaalde tijden zijn waarop vuurwerk afgestoken mag worden en welke vormen zijn toegestaan. Ik heb niet de indruk dat veel vuurwerk afstekers, zich aan deze rangorde-afspraken houden. Ook onjuist dus.
Plek
Alles en iedereen heeft recht op een plek. Maar wel op een juiste plek. Een juiste plek ontstaat als iedereen zo’n beetje dezelfde plek, dezelfde ruimte heeft. En daar gaat het bij vuurwerk ernstig uit de bocht. Mensen die vuurwerk afsteken, nemen veel en veel te plek in. Met als automatisch gevolg dat er voor anderen – veel – te weinig plek overblijft. En weer onjuist.
Loyaliteit
Bij loyaliteit gaat het er over waar je energie in steekt. De juiste loyaliteit ontstaat als je eerst energie in jezelf steekt en daarna in alles wat om je heen gebeurt. Veel vuurwerk afstekers zullen vinden dat zij doen wat zij leuk vinden en daardoor energie in zichzelf steken.
Als een vuurwerk afsteker eens een rustig en stil (!) moment zou zoeken en zich daadwerkelijk zou afvragen, wat voor hem of haar nu zo leuk is aan het afsteken van vuurwerk zou het zo maar kunnen zijn dat er helemaal geen energie in zichzelf gestoken wordt.
Vaak wordt vuurwerk onbewust om heel andere redenen afgestoken. Om bijvoorbeeld te laten zien dat je dit allemaal durft. En dan vaak ook nog op heel onverstandige manieren zoals zonder veiligheidsbril etc. Ja, dan steek je écht energie in jezelf……… Of omdat je onbewust bang bent dat je er niet bij mag horen als je geen vuurwerk afsteekt. Veel vuurwerk afsteken is ook een manier de omgeving te laten zien dat je geld had voor die handel.
Zoals gezegd ontstaat de juiste loyaliteit, als eerst energie in jezelf gestoken wordt. Daar hoort wel een kleinigheid bij. Dat is dat dit niet ten koste van anderen, zowel mens als dier, mag gaan. Leg dit maar eens op het afsteken van vuurwerk.
Juist of onjuist
Als je wilt bepalen of je juist of onjuist handelt, leg je de systemische krachten op dat wat je van plan bent te gaan doen. Zoals ik dat hier boven bij vuurwerk afsteken gedaan heb. De conclusie kan dan niet anders zijn dan dat vuurwerk afsteken onjuist gedrag is.
Je zult gaan zien dat ook veel ander gedrag dan onjuist blijkt te zijn.
Hierbij komt dat, naast het wegen van de systemische krachten, je jezelf ook de vraag dient te stellen in wiens belang je handelt. Er zijn grofweg drie vormen van belang. Puur eigen belang. Puur andermans belang. En als derde : samenwerking. Waarbij de derde het enig juiste belang is.
Van samenwerking met mens en natuur lijkt mij bij het afsteken van vuurwerk geen enkele sprake.
Tot slot
Van oorsprong werd vuurwerk ingezet om kwade en boze geesten te verjagen. Het zou zo maar kunnen zijn dat dit doel niet bereikt wordt. Met een beetje fantasie is het juist de mens die zich als boze geest gedraagt door op een onjuiste manier met vuurwerk om te gaan.