Leven versus overleven
Volgens Wikipedia staat leven enerzijds tegenover dood : de toestand van een voorheen levend wezen dat zichzelf niet meer in stand heeft kunnen houden; en anderzijds tegenover levenloos : de staat van een voorwerp dat nooit leven heeft gekend.
Er is een derde vorm. En dat is een levend wezen dat zichzelf nog steeds in stand kan houden, zich zelfs nog kan voortplanten. Er is dan dus nog geen sprake van dood. Maar het gedraagt zich als levenloos; alsof het nooit leven heeft gekend. Of dat dit zo lang geleden is, dat alle eigenschappen die aan écht leven verbonden zijn – emoties dus -, begraven zijn.
Ik noem dat ‘overleven ‘.
Overleven is soms een juiste manier van in het leven staan. In een aantal gevallen de enige manier om niet dood te gaan. In of kort na een crisis bijvoorbeeld. Maar dan is het een tijdelijke staat van ‘ zijn’ . Geen blijvende.
Helaas zitten veel mensen structureel in de overlevingsmodus. Dat is eigenlijk slecht nieuws. Nieuws dat de betrokkene vaak zelf niet ziet. Het gebeurt meestal onbewust. Je kijkt als het ware naar een andere zender. Niet naar je eigen zender. Het goede nieuws is echter dat iedereen die wil, uit die overlevingsmodus kan stappen. Daar zijn drie stappen voor nodig. Op de eerste plaats is dat de bewustwording van het feit dat je aan het overleven bent. Als tweede is het nodig tot in je diepste wezen te erkennen dat dit zo is. Zonder jezelf met schuldgevoelens op te zadelen of in een slachtofferrol te stappen. Als deze twee stappen gezet zijn, volgt bijna altijd ‘als vanzelf’ een oplossing(srichting). Want door die twee stappen bewust te zetten, krijg je een andere kijk op je leven. En het mooie van een andere kijk is dat er ook andere oplossingen in zicht komen.
De omslag van overleven naar leven
De omslag van overleven naar leven, is een boeiend maar soms vermoeiend proces. Niet iedereen kan deze weg alleen bewandelen. Om misverstanden te voorkomen : er is er maar één die deze weg kán bewandelen. En dat ben jij. Maar als het zwaar wordt, is het fijn als er iemand naast je staat. Een empathisch mens, bij voorkeur een ervaringsdeskundige. Die je helpt, maar niet redt !
Wat daarnaast erg dienend is aan dit proces, is inzicht in het systemisch gedachtegoed. Als je meer over systemisch werken weet, ga je gebeurtenissen anders zien. Op basis van deze systemische kijk, krijg je ook meer zicht op je eigen rol. En ook hier geldt : anders ergens naar kijken, geeft andere oplossingsrichtingen. Je krijgt een veel bredere blik dus. En dat gun ik iedereen.