Ná de verkiezingen: Politici en het systemisch gedachtegoed.
Na een turbulente periode op weg naar de verkiezingen, is nu duidelijk wie in de Tweede Kamer mogen plaats nemen. Het getouwtrek met als onderwerp coalitie of oppositie, is inmiddels begonnen.
Vanuit systemisch oogpunt gezien wordt het nu echt interessant. De rangorde moet namelijk bepaald worden. Wat maakt nu dat met name de rangorde in de Tweede Kamer zo boeiend is ? Veel mensen zullen zeggen dat het gaat om macht. Wie heeft het voor het zeggen en wie niet. Maar dat is volgens mij een te simpele benadering. Het systemisch uitgangspunt ‘rangorde’ gaat niet over wie het voor het zeggen heeft. Het gaat over wie welke rol heeft. En dat is principieel anders. Zeker als je daarbij ook naar de andere systemische uitgangspunten kijkt. Zoals de balans tussen geven en nemen. Een balans die dynamisch moet zijn, maar uiteindelijk wel zorgt voor het evenwicht en een gezonde dynamiek in een systeem. Als rangorde alleen gezien wordt als macht, dus als bepalende factor voor wie het voor het zeggen heeft, is dat vragen om moeilijkheden. Omdat de bepalers dan alleen maar nemen en niet geven. Elk systeem waarin de balans tussen geven en nemen structureel verstoord is, raakt uit balans. Dat geldt in relaties, in gezinnen, in organisaties en dus ook in de Tweede Kamer. Deze verstoring heeft effecten op de dynamiek in een systeem. Deze wordt ongezond. Dat wil zeggen dat er veel te weinig of juist veel te veel dynamiek in zo’n systeem ontstaat. Tel hierbij op dat in elke systeem alle gelijke leden recht hebben op een (h)erkende en gelijkwaardige plek. Dan wordt duidelijk dat als de coalitie – degene die in de meerderheid zijn – slechts functioneren op basis van macht, het niet goed met dit systeem af gaat lopen.
Ver van mijn bed show ?
Bovenstaande kijk op systemen is voor veel mensen vreemd en een ver van mijn bed show. Maar de werkelijkheid is dat er veel meer in elk systeem gebeurt dan gezien wordt. De – vaak nadelige – consequenties worden echter wel ervaren. Maar meestal niet begrepen. Regelmatig worden allerlei redenen gezocht om disbalans en onvrede in systemen te verklaren. Vergeten wordt dan naar de systemische krachten te kijken. De enige échte aanpak van problemen in welk systeem dan ook, is een systemische aanpak. Een andere kijk op de werkelijkheid dus.
Ik pleit er voor dat elke politicus ‘verplicht’ gesteld wordt zich te verdiepen in het systemisch gedachtegoed. Zodat hij of zij met een brede, andere en totale blik kan kijken naar dat wat op het politieke speelveld aan de hand is. Politieke standpunten zullen gelukkig blijven verschillen, maar ik ben er van overtuigd dat politici anders met elkaar om zullen gaan. De communicatie tussen hen zal verbeteren. En daarmee ontstaat een gezonde balans in het systeem ‘Tweede Kamer’. Een balans die iedereen ten goede komt. Voor zowel de leden van dit systeem, als allen die afhankelijk zijn van de prestaties van dit gezelschap, zal de toekomst er rooskleuriger uit gaan zien ! En van de kosten zal de Rijksbegroting écht niet in de rode cijfers raken. De baten zullen echter – op termijn – zeker toenemen. En zeker zo belangrijk is dat het welzijn van de mens toe zal nemen.
Mochten politici deze handschoen niet oppakken, dan nodig ik elke inwoner van Nederland uit zich de systemische blik eigen te maken.
De Roestenburgh helpt daar graag aan mee. Meer informatie over: opleiding systemisch werken